အဆင့္ျမင့္ေတြးေခၚျခင္း (သို႕မဟုတ္) ယုတၱိေဗဒ

ဒီေန႕ေခတ္ ပတ္၀န္းက်င္မွာ အလြန္ရွားပါးသြားေသာ အျမင္တခု (သို႕မဟုတ္) ပညာရပ္တခု လို႕ဆိုႏိုင္တဲ့ အရာတခုုရွိပါသည္။ ၎ပညာရပ္သည္ အလႊာလႊာေသာလူတန္းစားမ်ား၊ ဘ၀မ်ား၊ အသက္အရြယ္မေ႐ြး ေတြၾကံဳမိၾကေပမဲ့ သတိမထားလုိက္ၾကတာေတာ့ ေသခ်ာပါသည္။ ၎မွာ ယုတၱိေဗဒ ဟုေခၚေသာ ဒႆနဆိုင္ရာ ဆင္ျခင္မႈနညး္လမ္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ယုတၱိက်က်၊ ယုတၱိရွိရွိ လုပ္ပါ ….ဟုေျပာေနၾကေသာ စကားလံုးမ်ားကို ၾကားဖူးၾကပါသည္။ သို႕ေသာ္ အပ္က် မက္က် ဘယ္လို ယုတၱိရွိေအာင္ ဆင္ျခင္စဥ္းစား သင့္ၾကပါအံ့နည္း။
ထို ယုတၱိေဗဒ (သို႕မဟုတ္) အဂၤလိပ္လို “ Logic” ကို ဆင္ျခင္မႈျဖင့္သာျဖစ္ေသာအရာဟု သတ္မွတ္ႏိုင္ေပသည္။ ၎က မေကာင္းေသာအရာမွ ေကာင္းေသာအေျခသို႕ လည္းေကာင္း၊ ဆိုး႐ြားေနမႈမ်ားမွ တည့္မတ္လာရန္ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ ၍ေ၀ဖန္ျခင္း၊ ဆင္ျခင္ျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။
၎သည္ အႏုပညာႏွင့္ သိပၸံပညာ ႏွစ္ခုစလံုးႏွင့္ အက်ဳံး၀င္ပါသည္။ သိပၸံပညာတြင္ ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ျခင္း၊ တိုးတက္ပြားမ်ားေစရန္ စနစ္တက်နည္းလမ္းျပဳျခင္း ႏွင့္ အမွား၊ အမွန္ ေ၀ဖန္လို႕ မရေသာ  အျခင္းအရာမ်ားကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ ေသာနည္းလမ္းတခုအျဖစ္အသံုးျပဳသည္။ သိပၸံပညာရပ္ဆိုင္ရာ ယုတၱိေဗဒမွာ ပညာရွင္၏ ကိုယ္ပိုင္လမ္းစဥ္ ႏွင့္ နည္းပညာဆိုင္ရာ ထုတ္ႏုတ္ခ်က္မ်ား၊ ကန္႕သတ္ခ်က္မ်ား(ဥပမာ…ရူပေဗဒ၊သခၤ်ာ စသည္ျဖင့္) အား မေက်ာ္လြန္ေပ။
သို႕ေသာ္ အႏုပညာအတြက္မူ ယုတၱိေဗဒသည္ ဆင္ျခင္မႈဆိုင္ရာ စြမ္းရည္မ်ားျဖစ္ေသာ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ပါသည္…………………………
(၁)ျပႆနာကို အေျဖရွာျခင္း(Problem Solving)
    ဆိုလိုသည္မွာ ျပႆနာကို အရင္ျခံဳငံုမိရပါမယ္….။အဆင္မေျပမႈမ်ား ၊အတားအဆီးမ်ား ႏွင့္ အဆံုးအရႈံးမ်ားကို သတိထားၾကည့္ႏိုင္ျခင္းပါ။
(၂)အေလးအနက္ထားေသာအခ်က္(Weighing Evidence)
     အေလးအနက္ထားေသာအခ်က္ဆိုတာကေတာ့ မိမိ အျမင္နဲ႕ဆိုင္ေသာ (သို႕မဟုတ္) မိမိ လိုလားေသာ ရည္ရြယ္ေသာ ဦးတည္ခ်က္ပါ။
(၃)အဓိကက်ေသာ အခ်က္(Marshaling Evidence)
     ဒါကေတာ့ ျပႆနာရွိေနတဲ့ ေနရာက မိမိဘက္ျမင္ေနေသာ တဘက္အျမင္နဲ႕ ကိုယ္႕အျမင္ကြဲလြဲ ေနတဲ့ဟာကြက္ (သို႕မဟုတ္) ျဖစ္ေနေသာ ျပႆနာ၏ အဓိကေနရာပါပဲ။
(၄)ဆင္ျခင္မ်ားတည္ေဆာက္ျခင္း(Constructing Arguments)
       ဆင္ေျခဆိုသည့္ေနရာတြင္  ဆင္ျခင္ ျခင္း၊ စဥ္းစားမႈျပဳျခင္းကို ဆိုလိုပါသည္။ေရွာင္လႊဲထြက္ဖို႕ရာ အေၾကာင္းျပမႈတခုကိုရွာျခင္းမ်ိဳးကို မဆိုလိုပါ။
(၅)ျပႆနာကို ခြဲျခားစိပ္ျဖာျခင္း(Analyzing A Problem)
    လက္ရွိျပႆနာကို အထက္ပါအခ်က္မ်ားႏွင့္ အဆင့္ဆင့္စစ္ေၾကာေ၀ဖန္ျပီးေနာက္ …ယခုအဆင့္တြင္ျပႆနာ ႏွင့္ မိမိ၊ သူတပါး၊အျခင္းအရာ တို႕ကိုခြဲထုတ္ပစ္လိုက္ျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ထိုအခါ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ျဖစ္ေသာ……..
(၆)အမွားမ်ားကို စူးစမ္းေဖာ္ထုတ္ျခင္း (Detecting and Exposing Mistakes in Reasoning)
    ​၎အဆင့္တြင္ အေျဖ (သို႕မဟုတ္) အမွားႏွင့္ အမွန္ကြဲထြက္လာေခ်ေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
ထိုအခ်က္ေျခာက္ခ်က္သည္ စာေပ၊ဂီတ ႏွင့္ အျခားေသာအနွပညာ နယ္ပယ္မ်ားတြင္သာမက လူ႔ေလာက သဘာ၀ေနထိုင္မႈျဖစ္စဥ္မ်ား၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ မသိလိုက္ပဲရွိေနတက္သည္။ ထိုအခ်က္မ်ားကုိျမင္ရန္ ျပႆနာႏွင့္ မိမိတို႕ (၁၀)မိနစ္ခန္႔ ကြဲကြာၾကည့္သင့္ေပသည္။
ကၽြႏွ္ပ္တို႕ Logic ကိုသင္ယူၾကရျခင္း၊ ေလ့လာသင့္ၾကျခင္းမွာ ထိုသို႕သေဘာမ်ား မိမိတို႕စိတ္တြင္ ရင့္သန္ခိုင္မာလာေစရန္ အလို႕ငွာ ရည္ရြယ္ပါသည္။ ၎ ယုတၱိေဗဒ(Logic) က်က်ဆင္ျခင္မႈသည္ အဖိုးတန္သလို အေရးပါအရာေရာက္ေပသည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႕၏ ယံုၾကည္မႈ၊ ျပဳမူေနထုိင္ျခင္း၊ ခံစားခ်က္တို႔အေပၚတြင္ ယုတၱိက်က် ေတြးေခၚမႈျပဳတက္ၾကလွ်င္ အမွားနည္းႏိုင္ သမွ်နည္းေအာင္ျပဳႏိုင္ေပမည္ျဖစ္သည္။ ထို႕ျပင္ ၾကားလူမ်ား ေသြးထိုးျခင္း၊ တဖက္ေစာင္းနင္းသတင္းမ်ား၊ ျဖစ္ရပ္မ်ားႏွင့္ စည္း႐ံုးသိမ္းသြင္းျခင္းမ်ား စသည္တို႕ကိုပါေရွာင္ လႊဲႏိုင္ေပမည္။ အဘယ္ေၾကာင့္မူ ကၽြႏ္ုပ္တို႕သည္ အထက္ပါ နည္းလမ္းမ်ားကို လက္ေတြ႕က်က် အသံုးခ်လ်က္ ရႈပ္ေထြးေသာ ေရာင္စံုမ်က္ႏွာဖံုးမ်ားႏွင့္ အျပံဳးအတုမ်ား ၀န္းရံလ်က္ရွိေသာ ေလာကပတ္၀န္းက်င္ကို အမွန္အတိုင္းရႈျမင္ေနႏိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
LOGIC IN PRACTICE
Phil-1001(3)
CHAPTER (1)
(A) Elementary Logic For Elective Course (Yadanabon University {Dep. Philosophy})
ကို အေျချပဳ၍ ဘာသာျပန္ဖြဲ႕ႏြဲ႕ေရးသားတင္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ေလးစားစြာျဖင့္

William