စိတ္ဖိစီးမႈေလ်ာ႔ပါးသက္သာေစတဲ႔ နည္း ၁၁ နည္း.

လူသားမ်ိဳးႏြယ္အတြက္ အေရးအၾကီးဆံုးျပႆနာတစ္ခုက စိတ္ဖိိစီးမႈကို
ဘယ္လိုကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမယ္ဆိုတာပဲျဖစ္တယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈနဲ႕သက္သာေစမယ္႕ အလြယ္ဆံုး နည္းလမ္း၁၁ ခုကို ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈကို ခ်က္ခ်င္း ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ လုပ္ႏိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး၊ ဒါေပမယ္႔ အလြန္
ရိုးရွင္းလြယ္ကူတဲ႔နည္းလမ္းေတြနဲ႕ စိတ္ဖိစီးမႈကို သက္သာေလ်ာ႔ပါးေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ျပဳျပင္ႏိုင္ပါတယ္။

၁။ စကားေျပာပါ။

 

သင္႔ခံစားခ်က္ေတြကို ရင္ထဲမွာ မ်ိဳမခ်ထားနဲ႔။ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ႔သူ တစ္ေယာက္ေယာက္နဲ႕ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ပါ။ သူဟာ သင္ေျပာတာကို ေ၀ဖန္တာ၊
အျပစ္ေျပာတာမ်ိဳးေတြမလုပ္ဘဲ သင္ေျပာတာကို နားလည္ဖို႕
ၾကိဳးစားျပီးနားေထာင္လိမ္႔မယ္။ သင္ဟာ အခု အေျခအေနကို
ခ်က္ခ်င္းေျပာင္းလဲဖို႕ မတတ္ႏိုင္ရင္ေတာင္၊ တစ္ေယာက္ေယာက္ကို
ရင္ထဲမွာရိွတဲ႔ မြန္းၾကပ္မႈေတြဖြင္႔ေျပာလုိက္တဲ႔အခါ စိတ္တင္းၾကပ္မႈသက္သာေလ်ာ႔ပါးသြားေစပါတယ္။ တင္းၾကပ္တာေတြထုတ္ေျပာျပီးရင္ စာနဲ႕ေရးခ်တာျဖစ္ျဖစ္၊
ေလ႔က်င္႔ခန္းလုပ္တာျဖစ္ျဖစ္ ေခါင္းအံုးကို ရုိက္ႏွက္တာျဖင္႔ ျဖင္႔
စိတ္ေျပလက္ေပ်ာက္ လုပ္ႏုိင္ပါေသးတယ္။

၂။ လုပ္ေဆာင္ပါ။

 

စြန္႕စားျပီး ေျပာင္းလဲပါ။ ဘယ္ေလာက္ေသးဖြဲတာျဖစ္ျဖစ္ အေသးအဖြဲေလးက စျပီး ေျပာင္းလဲပါ။ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားတဲ႔ အေျခအေနကိုေျပာင္းလဲဖို႕ၾကိဳးစားပါ။အေျခအေနအကုန္လံုးကိုေျပာင္းႏိုင္ေသးရင္ ေျပာင္းႏိုင္သေလာက္အရင္ေျပာင္းလဲပစ္ပါ။ ျဖည္းျဖညး္ခ်င္းေျပာင္းလဲတာဟာ သင္႔ကို ပိုျပီး စိတ္ခြန္အားရိွလာေစျပီး ပိုျပီး
ထိန္းခ်ဳပ္ႏုုိင္္လာေစပါတယ္။ ပိုျပီးအျပဳသေဘာေဆာင္တဲ႔ဘက္ကိုသြားေနပါ။ စိတ္ဖိစီးမႈ တစထက္တစ ေလ်ာ႔က်လာလိမ္႔မယ္။
 

၃။ ကိုယ္ခႏၶာကေျပာတာကို နားေထာင္ပါ။

 

စိတ္ဖိစီးမႈကို သင္႔ခႏၶာကို ဘယ္လိုတံု႕ျပန္တယ္ဆိုတာကို သင္သိမယ္ဆိုရင္၊ စိတ္ဖိစီးမႈကို ဘယ္လုိတံု႕ျပန္ရမယ္ဆိုတဲ႔နည္းလမ္းကိုပါသိပါျပီ။ ခႏၶာကိုယ္ကျပေပးေနတဲ႔ အခ်က္ျပ သေကၤတေတြကို နားလည္မယ္ဆိုရင္ စိတ္ဖိစီးမႈေတြကို
ေလ်ာ႔ပါးသြားေအာင္လုပ္ဖို႕နည္းလမ္းေတြကို လြယ္လြယ္နဲ႔နားလည္ႏိုင္လာမွာပါ။ ခဏေေလး စိတ္ကို အနားေပးတာမ်ိဳးဟာ
စိတ္ဖိစီးမႈအတြက္ ထိေရာက္တဲ႔ ေျဖေလ်ာ႔နည္းေတြျဖစ္ေနပါတယ္။ စိတ္ကို
သက္သာေျပေလ်ာ႔ေစတဲ႔ တရားထုိင္ျခင္းနဲ႕ ေယာဂက်င္႔စဥ္ေတြ၊
က်န္းမာေရးေလ႔က်င္႔ခန္းေတြဟာလညး္ သင္႔ကို အမ်ားၾကီး ကူညီႏိုင္ပါလိမ္႔မယ္။

၄။ တာ၀န္ယူပါ။

 

သင္ဘာလိုတယ္ဆိုတာကို သိျပီ သင္လုိေနတာကုိ ရေအာင္ၾကိဳးစားပါ။ စိတ္ကုိအားရိွေနေအာင္ လုပ္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ႔ စိတ္မ်ိဳးရဖုိ႕ၾကိဳးစားပါ။ စိတ္၀င္စားစရာေတြ၊ ၀ါသနာေတြနဲ႕
အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔လုပ္ရတဲ႕ အေပ်ာ္တမ္းလုပ္ငန္းေတြမွာ စိတ္ကို
အခ်ိန္ေပးရင္စိတ္ကဖိစီးမႈနည္းလာပါတယ္။စိတ္သိပ္ျပီးတင္းၾကပ္လာရင္တိတ္တိတ္ၾကီး အထီးက်န္တစ္ေယာက္တည္း ေနမေနပါနဲ႔။ ကိုယ္နဲ႕ ေျပာဆုိႏိုင္မယ္႔
တစ္ေယာက္ေယာက္နဲ႔သြားေတြ႕ပါ။ နားလည္တဲ႔သူနဲ႕ေဆြးေႏြးပါ။တယ္လီဖုန္းေတြ၊ အင္တာနက္ေတြနဲ႕ဆက္သြယ္ျပီး အဲဒီလို မိတ္ေဆြေကာင္းဆရာေကာင္းနဲ႔ တုိင္ပင္ပါ။
ေဆြးေႏြးပါ …။ အဲဒီလို ကိုယ္စိတ္ခ်မ္းသာဖုိ႕ ကိစၥေတြကို
ကိုယ္႔တာ၀န္လို႕သေဘာထားပါ။
 

၅။ စိတ္ဖိစီးမႈု အလႊမ္းမိုးမခံရေစနဲ႔။

 

စိတ္သိပ္ဖိစီးလာတဲ႔အခါ သတိထားပါ။ စိတ္ဖိစီးမႈက ဖိထားသလို ကိုယ္႔ကိုယ္ေလးလံေနေစျပီဆိုရင္ သတိထားဖုိ႕လိုျပီ။ လုပ္သင္႔တာထက္ပိုလုပ္မိေနျပီဆိုတာကို သတိျပဳပါ။ တစ္ခုခု လြန္ကဲလာေနလို႕ ပိုျပီးဖိစီးမြန္းၾကပ္လာတာပါ။ အဲဒါကို သိျပီး ေလွ်ာ႔ဖုိ႕
ျပင္ဆင္ပါ။ အခုစိတ္ဖိစီးေနတဲ႔ ကိစၥကို သင္တကယ္လုပ္ဖုိ႕ လိုရဲ႕လား
ခဏျပန္ေတြးပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕ကိစၥေတြကို အားမနာတမ္း “ဟင္႔အင္း”
ေျပာတတ္ေအာင္လုပ္ထားပါ။ ကိုယ္ကူညီေပးႏိုင္တာထက္ ပိုကူညီရရင္၊
ကိုယ္လုပ္ႏိုင္တာထက္ ပိုလုပ္မိရင္ စိတ္တင္းၾကပ္ဖိစီးမႈက ဆတိုးတိုးလာပါတယ္။
အကူအညီလိုရင္ အကူအညီေတာင္းပါ။ မာနၾကီးျပီး တစ္ေယာက္တည္း
လုပ္ဖို႕မေတြးပါနဲ႕။ အားနာျ႔ပီးလည္းအနစ္နာမခံပါနဲ႔။ အတူတကြ လုပ္ႏိုင္ဖုိ႕၊
စိတ္ခ်မ္းသာလက္ခ်မ္းသာနဲ႔ အလုပ္လုပ္ႏုိင္ဖုိ႕ၾကိဳးစားပါ။

၆။ ပစ္ထားခဲ႔ပါ။

 

ေန႕တုိင္း လုပ္ေနရတဲ႔ သမားရိုးက်အလုပ္ေတြနဲ႔ေခါက္ရိုးက်ိဳးမြန္းၾကပ္လာတဲ႔အခါ အေျပာင္းအလဲလုပ္ပါ။ ဒီေနရာကေန ခဏေလာက္ထြက္သြားဖုိ႕စဥ္းစားပါ။ စိတ္ကို လံုး၀ေလ်ာ႔က်ေစမယ္႔ ေနရာတစ္ခုကိုသြားပါ။ အိမ္မွာ နားေနမယ္ဆိုရင္လည္း
စိတ္အပန္းေျပဖုိ႕ ဂရုျပဳပါ။ စိတ္အေျပာင္းအလဲျဖစ္ေအာင္ တစ္ခုခုလုပ္ပါ။
ေရေႏြးကန္မွာစိမ္ပါ။ ကိုယ္႔ဘာသာကိုယ္ ဇိမ္က်က်နားေနဖို႕
လမ္းညႊန္တဲ႔စာအုပ္မ်ိဳးရွာဖတ္ျပီး နားေနၾကည္႕ပါ။

၇။ ဦးစားေပးအစီအစဥ္သတ္မွတ္ပါ။

 

ရိွသမွွွ်အခ်ိန္အတြင္းမွာအေရးအၾကီးဆံုးေတြအရင္ျပီးေအာင္ အခ်ိန္ကို ဂရုစိုက္ပါ။ အလုပ္ေတြကို ဦးစားေပးအစဥ္သတ္မွတ္ပါ။ ျပီးသင္႔တာကို ျပီးေအာင္ အျမန္ဆံုးလုပ္ပါ။က်န္တာေတြကို စနစ္တက်
စီမံခန္႕ခြဲပါ။တျခားသူေတြရဲ႕ စီမံပံုကိုလည္းေလ႔လာပါ။ စိတ္ခ်မ္းသာဖို႕
လုိတယ္ဆိုတာကို ဦးစားေပးအစီအစဥ္ထဲမွာ ထည္႕ဖုိ႕လည္းမေမ႔ပါနဲ႕။

၈။ သင္႔ဘ၀ကို ျမွင္႔တင္ပါ။

 

တျခားလိုအပ္ေနတဲ႔သူေတြကို ကူညီေပးျခင္းဟာ သင္႔ကို စိတ္ခ်မ္းသာမႈ အမ်ားၾကီးေပးႏိုင္တယ္ဆိုတာ သင္သိပါလိမ္႔မယ္။ သင္႔ကိုယ္ပိုင္ အခ်ိန္၊ အင္အားနဲ႕ေငြေၾကးကို ပရဟိတ အလုပ္ေတြမွာ ပါ၀င္ပါ၊
အက်ိဳးရိွရိွ အသံုးျပဳပါ။ သင္႔ကိုယ္သင္ ပိုေလးစားလာပါလိမ္႔မယ္ …။
အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ႔စိ္တ္ထားနဲ႕အျမင္ေတြရလာပါမယ္။ အမ်ားအက်ိဳးေဆာင္တဲ႔ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုခုမွာပါ၀င္လုိက္ပါ။ သင္ဟာ ပိုျပီး တန္ဖိုးရိွတာေတြလုပ္ျဖစ္လာပါလိမ္႔မယ္။ သင္႔ဘ၀ကို ပိုျမွင္႔တင္ရာလည္းေရာက္ပါတယ္။

၉။ ေအာင္ျမင္မႈကို ျဖစ္ေစပါ။

 

ကမာၻၾကီးကို မေျပာင္းလဲႏိုင္ရင္ေတာင္ ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုယ္ေတာ႔ေျပာင္းလဲႏိုင္ပါတယ္ ဆိုတဲ႔ အဆိုအမိန္႕ကို ၾကားဖူးၾကမွာပါ။ ကိုယ္႔ကိုယ္ကို ခ်စ္ပါ။ ဒီအတိုင္း လုိအပ္ခ်က္ အားနည္းခ်က္ေတြရိွေနတဲ႔ ကိုယ္႔ကိုယ္ကို ခ်စ္ပါ။

ကိုယ္႔ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတုိင္ကို တေရြ႕ေရြ႕သြားေနတဲ႔ ကိုယ္႔ကိုယ္ကို ခ်စ္ပါ။ ကိုယ္တိုးတက္ဖို႕လိုေနတာေတြကို မွတ္သားျပီး
တျဖည္ျဖည္းခ်င္းျဖည္႕ဆည္းသြားပါ။ ကိုယ္႔ကိုယ္ကို ယံုၾကည္ပါ။ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေျပာင္းလဲပါ။ ခ်က္ခ်င္းေျပာင္းလဲသြားမယ္လို႕
အမ်ားၾကီးမေမွ်ာ္လင္႔ဘဲ နည္းနည္းစီေျပာင္းလဲသြားပါ။

၁၀။ ေဖာ္ေရြပါ။

 

မိသားစုနဲ႕အခ်ိန္ေပးပါ။ စကားေျပာပါ။ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႕ အဆက္အသြယ္မျပတ္ဖုိ႕ဂရုစိုက္ပါ။ ေထာက္ပံ႕ပါ။ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ေနဖုိ႕မရွက္ပါနဲ႔။ စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ ကူညီပါ။ သူငယ္ခ်င္းေတြကို
ကိုယ္က ဂရုစိုက္ေၾကာင္းျပပါ။ စိတ္ထဲမွာပဲမထားပါနဲ႔။ ေမတၱာတရားဟာ အရာရာကို
ေအာင္ႏိုင္ခ်င္မွေအာင္ႏိုင္မယ္၊ ဒါေပမယ္႔ အရာရာကို ေအာင္ႏိုင္ဖို႕
ေမတၱာတရားကေနပဲစၾကရတာပါပဲ။ တစ္ဦးေစတနာ တစ္ဦးေလးစားတဲ႔အခါ တစ္ဦးေမတၱာ
တစ္ဦးပိုနားလည္လာမွာပါ။

၁၁။ ေပ်ာ္ေအာင္ေနတတ္ဖို႕သင္ပါ။

 

အခုအသက္အရြယ္အထိ ဘယ္သူကမ်ား ေပ်ာ္ေပ်ာ္ေနတတ္ဖို႕သင္ေပးလိုက္ျပီလဲ …။ မ်ားေသာအားျဖင္႔ စိတ္ညစ္ေအာင္သာေနတတ္ၾကတာပါ။ ေပ်ာ္ေအာင္မေနတတ္ၾကတာမ်ားပါတယ္။ ေပ်ာ္ရႊင္တဲ႔သူေတြက ဘာလို႕ေပ်ာ္ေနတာလဲဆိုတာကို ေလ႔လာပါ။ အတုယူပါ။
လုိက္လုပ္ပါ။ ကိုယ္ေပ်ာ္ရႊင္ဖို႕တာ၀န္က တျခားတစ္ေယာက္ရဲ႕တာ၀န္မဟုတ္ဘူး။
ကိုယ္႔တာ၀န္ပဲ။ ကိုယ္႔တာ၀န္ကိုယ္ယူပါ။ ေပ်ာ္ရႊင္ေနတဲ႔သူဟာ
အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ႔အျမင္ရိွၾကတာမ်ားတယ္။ သူတပါးကို မေကာင္းျမင္တတ္တဲ႔သူဟာ မေပ်ာ္တာမ်ားတယ္။ ဘယ္သူမွ မျပည္႕႔စံုၾကပါဘူး။
အေသးအဖြဲေလးေတြကိုလည္း ဂရုိစိုက္ပါ။ ေပ်ာ္ဖို႕အတြက္ သဘာ၀တရားကို ခံစားပါ။
ကိုယ္ရရိွေနတဲ႔ ေကာင္းတာေလးေတြကို ေရတြက္ပါ။ ကိုယ္ရျပီး သူတပါးမရတဲ႔
အရည္အခ်င္းေတြ၊ အခြင္႔အေရးေတြကို လစ္လ်ဴမရွဳပါနဲ႕။ အဲဒါေလးေတြကို
သတိထားျပီးေတြးပါ။ အေကာင္းေတြလုပ္ႏိုင္တာကို ဂုဏ္ယူပါ။ ကိုယ္လုပ္ဖူးတဲ႔
ေကာင္းမႈေလးေတြကို ျပန္ဆင္ျခင္ပါ။ ဘာေတြထပ္လုပ္မလဲ ေတြးပါ။
အေကာင္းေတြမ်ားမ်ားေတြးျဖစ္တဲ႔သူဟာ အလိုလိုေနရင္း ေပ်ာ္ေနတတ္ပါတယ္။

ဒီ ၁၁ ခ်က္ကို တစ္လေလာက္ စြဲစြဲျမဲျမဲလုပ္မိတဲ႔အခ်ိန္မွာ သင္ထင္တာထက္ ပိုေပ်ာ္စရာေကာင္းတဲ႔ ကမာၻကို သင္ျမင္ရမွာပါ …။ သင္ဟာ သင္႔အတြက္ေရာတျခားသူေတြအတြက္ပါ အက်ိဳးရိွတဲ႔
လူေကာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္တယ္ဆိုတာကိုမေမ႔ပါနဲ႕ ..။ အခုစိတ္ဖိစီးေနတယ္ဆိုရင္လည္း ဒါဟာယာယီျဖစ္တဲ႔ ဖိစီးမႈဆိုတာကိုသိပါ။
စိတ္သေဘာထားကိုျပင္လုိက္ရင္ စိတ္ဖိစီးမႈက သိသိသာသာေလ်ာ႔ပါး
ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ပါတယ္ …။ စိတ္ဖိစီးမႈက လြတ္ေအာင္ ကိုယ္႔စိတ္ကို
ကိုယ္ဂရုစိုက္မွပဲရမယ္ဆိုတာကို မေမ႔ၾကရင္ စိတ္ဖိစီးမႈဒဏ္ကင္းေ၀းျပီး
ေပ်ာ္ရႊင္တဲ႔ ဘ၀ကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာ အေသအခ်ာပါပဲ ..။

အားလံုးစိတ္ဖိစီးမႈ မွ လြတ္ေျမာက္ပါေစ …။ ။

posted by melodyphyO .. Credited by Xanthos, Idea Magazine, Jan , 2010

--
With regards
Wa Thon Hlyan Wei

ကြ်န္ေတာ္မေရးနိုင္တဲ့အခါ...ေရးနိုင္သူေတြကိုအားက်ပါတယ္...

က်ြန္ေတာ့ mail ထဲကို ပို႔ထားတဲ့အတိုင္း ျပန္လည္ မွ်ေ၀လိုက္ပါတယ္...

အားလံုးေပ်ာ္ရြငိပါေစ..
ဆူးငွက္..