ကုိယ္ပိုင္ စာၾကည့္တုိက္

 ပညာဆိုတာ အင္မတန္ တန္ဖိုးၾကီးပါတယ္။ ပညာရွိရင္ ဘာမဆုိျဖစ္ပါတယ္။ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ မွာ ျငင္းတဲ့အခါ ႏုိင္ေအာင္ျငင္းႏုိင္႐ံုမက ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္လံုးကိုပါ ဦးေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။ ပညာအမ်ားစုဟာ စာအုပ္ေတြထဲမွာ ရွိပါတယ္။ စာမ်ားမ်ားဖတ္ေလ၊ အေတြ႕အၾကံဳပိုရွိေလ၊ ပိုစဥ္းစားတတ္လာေလ၊ ပညာရွိေလပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ အသက္ကို ပညာနဲ႔တုိင္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာအုပ္ေတြဟာ ဘဝမွာ အေရးပါဆံုး အခန္းက႑ကေန ပါဝင္ေနပါတယ္။

ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ တိုးတက္ဖို႔ရာ ႏိုင္ငံသားေတြ ပညာတတ္ေရးပါ အေရးပါဆံုးပါ။ ႏုိင္ငံသားေတြ ပညာတတ္ရန္ စာၾကည့္တုိက္ေတြဟာ လိုအပ္ပါတယ္။ အခု ျမန္မာျပည္မွာ ေက်းရြာစာၾကည့္တုိက္ေတြ၊ ျမိဳ႕နယ္စာၾကည့္တုိက္ေတြ ဗံုးေပါလေအာ ဖြင့္ေနတာ သတင္းစာထဲမွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေအာင္ျမင္သလား မေအာင္ျမင္သလား မသိပါ။ ကၽြန္ေတာ္ စဥ္းစားၾကည့္ပါတယ္။ ဘယ္လုိကူညီႏုိင္မလဲေပါ့။ အလွဴေငြထည့္ဖို႔လဲ အပိုေငြမရွိပါ။ အျမတ္တႏိုး စုေဆာင္းထားတဲ့ စာအုပ္ေတြ လွဴပစ္ဖို႔ဆုိတာကလဲ မလြယ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေတာ္တုိးတက္ေရးကို ကူညီေပးတဲ့အေနနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္စာၾကည့္တုိက္ လုပ္ဖို႔ စဥ္းစားၾကည့္ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္ စာၾကည့္တုိက္မွဴးပညာကို မေလ့လာဖူးပါ။ ဒါေပမယ့္ စာၾကည့္တုိက္ေတြေတာ့ သြားဖူးပါတယ္။ စာၾကည့္တုိက္ေတြ ဘယ္လိုအလုပ္လုပ္သလဲဆိုတာ သိတန္သေလာက္ သိမယ္ေတာ့ ထင္ပါတယ္။ ကိုယ္ပိုင္စာၾကည့္တုိက္ဖြင့္ဖို႔ရာ ဘာမွ်မခက္ပါ။ အရင္ဆံုး ျပင္ဆင္ဖုိ႔ လိုပါမယ္။ အရင္ဆံုး စာအုပ္စင္ တစ္ခုဝယ္ပါ။ စာအုပ္ေတြ ျပန္႔က်ဲေနတာထက္စာရင္ ပိုခန္႔ပါတယ္။ Decoration အေနနဲ႔လည္း အသံုးဝင္ပါတယ္။ စာအုပ္စင္ဝယ္တာမွာ ကိုယ့္မွာရွိတဲ့ စာအုပ္အေရအတြက္နဲ႔ နည္းနည္းတုိက္ဝယ္ပါ။ စာအုပ္ေဟာင္းေလာင္းနဲ႔ စာအုပ္စင္ဟာ အင္မတန္ အ႐ုပ္ဆိုးပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခ်က္က စာအုပ္ေတြကို ဝယ္ဖတ္ပါ။ ငွားမဖတ္ပါနဲ႔။ ေစ်းၾကီးတာမွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဝယ္ဖတ္ပါ။ စာအုပ္မ်ားမ်ားဖတ္ဖို႔ထက္ ကိုယ္ဖတ္တဲ့စာအုပ္ကို ေက်ေက်ညက္ညက္ဖတ္ဖို႔က ပိုအေရးၾကီးပါတယ္။ သိပ္႐ွားပါးေနတဲ့ ဒါမွမဟုတ္ သိပ္ေစ်းၾကီးေနတဲ့ စာအုပ္မ်ဳိးဆို မိတၱဴဆုိင္မွာ ေကာ္ပီသြားကူးပါ။ ဒီလိုနဲ႔ စာအုပ္ေတြမ်ားလာျပီး  စာအုပ္စင္ဟာ က်က္သေရရွိလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

စာအုပ္စီျခင္း ႏွင့္ ထိန္းသိမ္းျခင္း

စာအုပ္စီတာ သိပ္မခက္ပါဘူး။ စာေရးဆရာ နာမည္နဲ႔ စီတာပါပဲ။ ဒစ္ရွင္နရီဖတ္တတ္ရင္ စာအုပ္စီတတ္ပါတယ္။ နာမည္နဲ႔စီတဲ့အခါမွာ ျမန္မာကေလာင္နာမည္ေတြက အခက္အခဲမရွိပါဘူး။ ႏုိင္ငံျခား စာေရးဆရာေတြကို စီတဲ့အခါမွာ စာၾကည့္တုိက္ေတြမွာေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ မ်ဳိး႐ိုးနာမည္ Last Name နဲ႔ စီၾကပါတယ္။ ဥပမာ George Orwell နဲ႔ Raymond Carver ဆုိရင္ Raymond Carver ကို အေရွ႕မွာ ထားၾကပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ မၾကိဳက္ပါ။ မူရင္းအတုိင္း စီတာ ပိုၾကိဳက္ပါတယ္။ အဲေတာ့ J.S. Mill တုိ႔ H.G. Well တို႔ၾကေတာ့လည္း ေခါင္းစားပါတယ္။ သူတို႔နာမည္ အရွည္ေကာက္ေတြ တစ္ေခါက္ျပန္ရွာေနရတာကလည္း အလုပ္တစ္ခုပါပဲ။ ေဒါက္တာ၊ ဦး စတဲ့ ဂုဏ္ပုဒ္ေတြကိုပါ ထည့္စီပါတယ္။

စာအုပ္ေတြက သိပ္မ်ားေနရင္ေတာ့ အမ်ဳိးအစားလုိက္ ခြဲတာ ေကာင္းပါတယ္။ Normally သံုးထပ္ စာအုပ္စင္ ႏွစ္ခုေလာက္ ျဖစ္ေနရင္ေတာ့ အမ်ဳိးအစားခြဲတာ အဆင္ေျပမယ္ ထင္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ၾကေတာ့လည္း အမ်ဳိးအစား ႏွစ္မ်ဳိးသံုးမ်ဳိးေလာက္ပဲ ဖတ္ေတာ့ အမ်ဳိးကြဲေတြ သိပ္မရွိဘူး ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ လုိေတာ့ မလုိပါ။ Specific စာေရးဆရာတစ္ေယာက္ရဲ႕ စာအုပ္ေတြ ရွာတဲ့ အခါမ်ဳိးမွာ ျပႆနာတတ္ပါတယ္။ Bertrand Russell စာအုပ္ေတြဆုိရင္ Philosophy မွာ သံုးေလးအုပ္၊ Sociology မွာ တစ္အုပ္ႏွစ္အုပ္ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။

 အေရးၾကီးတာက စာအုပ္ေတြကို ယူဖတ္ျပီးရင္ သူ႕ေနရာသူ ျပန္ထည့္ဖို႔ပါ။ ကၽြန္ေတာ္ ခဏခဏ စာအုပ္ စီပါတယ္။ ခဏခဏ ပ်က္ပါတယ္။ အပ်င္းၾကီးတာက အဓိကပါပဲ။ စာအုပ္ကေလး သြားထည့္လုိက္တာဟာ ငါးစကၠန္႔ေလာက္ပဲ ၾကာပါတယ္။ နာမည္အစဥ္အတုိင္း ျပန္ထည့္ဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔။ နာမည္စီတဲ့အခါ အေပၚဆံုးအဆင့္ နံရံနဲ႔ နီးတဲ့ဘက္က စျပီး စီပါ။ ဒါမွမဟုတ္ အခန္းကို ဝင္တဲ့ တံခါးနဲ႔ ေဝးတဲ့ဘက္က စျပီး စီပါ။ မဂၢဇင္းေတြ ဂ်ာနယ္ေတြကို စာအုပ္စင္မွာ မထည့္ပါန႔ဲ။ တစ္ႏွစ္စီ Plastic အိတ္နဲ႔ ထည့္ထားပါ။ အရမ္းမ်ားလာပါက ဂိုေဒါင္၊ သို႔မဟုတ္ ထပ္ခိုးထဲထည့္ထားပါ။ မရွိလွ်င္ ေရာင္းစားပါ။ မဂၢဇင္းေတာ့ သိမ္းခ်င္ သိမ္းထားပါ။ ဂ်ာနယ္၊ သတင္းစာေတြက ငါးႏွစ္ၾကာတဲ့အခါ ျပန္ဖတ္စရာ သိပ္မလုိေတာ့ဘူး ထင္ပါတယ္။

(အခ်ဳိ႕ စာဖတ္သမားေတြ လုပ္ေလ့ရွိတဲ့ အက်င့္တစ္ခုက သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္ေတြမွာ စိတ္ဝင္စားတဲ့ သတင္း၊ ေဆာင္းပါး ေတြ႕ရင္ ညွပ္ယူထားျပီး ရက္စြဲနဲ႔အတူ ဖုိင္တြဲတာျဖစ္ေစ၊ စာအုပ္မွာ ကပ္တာျဖစ္ေစ လုပ္ၾကပါတယ္။ ရက္စြဲအလိုက္ စာအုပ္ေတြကို ျပန္ရွာရတာ လြယ္ပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းတဲ့ အက်င့္ဆုိေပမယ့္ လုိက္လုပ္ဖို႔က ေတာ္ေတာ္မလြယ္ပါ။ အက်င့္ျဖစ္ဖုိ႔က အစပိုင္း ေတာ္ေတာ္ေလး သတိထားမွ ရပါမယ္။ ျပီးေတာ့ အခုေခတ္မွာ အဲလိုလုပ္ဖို႔ သိပ္မလုိေတာ့ဘူး ထင္ပါတယ္။ သတင္းစာ/ဂ်ာနယ္ေတြက online archive ေတြ ရွိေနပါျပီ။)

စြယ္စံုက်မ္းလို စာအုပ္မ်ဳိး၊ reference စာအုပ္မ်ဳိးဆုိရင္ေတာ့ စာအုပ္စင္ရဲ႕ အစ ဟိုးအေပၚမွာ ထားပါ။ အင္မတန္ ခန္႔ျပီး ခဏခဏ ထုတ္ရတဲ့ အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။ စြယ္စံုက်မ္းလို အတြဲလုိက္ စာအုပ္ေတြကို volume အကုန္ ရွာဝယ္ပါ။ ဒစ္ရွင္နရီ၊ ဂစ္တာတီးနည္း၊ အဂၤလိပ္ grammar စတဲ့ learning စာအုပ္ေတြ စာအုပ္စင္ေပၚ မတင္ပါနဲ႔။ Impression က်ပါတယ္။ ေနာက္အေရးၾကီးတာက ဖုန္သုတ္ပါ။ တစ္ပတ္တစ္ခါေလာက္ သုတ္ေပးရင္ တစ္မိနစ္ေလာက္နဲ႔ ေျပာင္ပါတယ္။ မသုတ္တာၾကာေလ သုတ္ရတဲ့အခ်ိန္ၾကာေလပါပဲ။ ေနာက္ပိုင္း ပ်င္းျပီးေတာ့ လံုးဝမသုတ္ေတာ့တာမ်ဳိး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ စာၾကည့္တိုက္အတြက္ပဲ မဟုတ္ပါဘူး၊ တစ္အိမ္လံုးအတြက္ (အထူးသျဖင့္ တစ္ေယာက္တည္းေနတဲ့အခါ) maintenance day သတ္မွတ္ထားတာဟာ ေကာင္းတဲ့အက်င့္ပါပဲ။

Catalogue လုပ္ျခင္း

စာအုပ္ေတြကို catalogue လုပ္ပါ။ Catalogue လုပ္တာ သိပ္မခက္ပါဘူး။ စာအုပ္စင္ထဲ စာအုပ္ေတြ မထည့္ခင္ အဖံုးေတြကို ဓာတ္ပံု႐ိုက္ထားပါ။ တတ္ႏုိင္ရင္ scan ဖတ္ထားပါ။ online မွာရွိရင္ ရွာထားပါ။ ျပီးရင္ MS Word ျဖစ္ျဖစ္ photoshop ျဖစ္ျဖစ္ တစ္ခုခုမွာ စာအုပ္နာမည္ စာေရးသူ စသျဖင့္ တြဲထားလုိက္ပါ။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ဒီဇုိင္းကို လုပ္လို႔ရပါတယ္။ စာအုပ္စာရင္းေပါ့။ Catalogue မွာေတာ့ စာေရးသူနာမည္နဲ႔ စီခ်င္လည္း ရပါတယ္ မစီလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ျပီးရင္ ပရင့္ထုတ္ျပီး ဖုိင္တြဲထားလုိက္ပါ။ စာအုပ္မခ်ဳပ္ပါနဲ႔။ ဘာေၾကာင့္ဆို ေနာက္ထပ္ အသစ္ update တစ္လတစ္ခါ လုပ္ပါ။ နာမည္နဲ႔မစီဘဲထားေတာ့ Catalogue ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ေနာက္ဆံုးေရာက္တဲ့ စာအုပ္ကို သိႏုိင္ပါတယ္။ ျပီးရင္ Catalogue ကို စာအုပ္စင္အေပၚမွာပဲ ထားပါ။ အျခား ဘယ္ေနရာမွ မထားပါနဲ႔။ ေပ်ာက္တတ္လြန္းလို႔ပါ။

Running the Library

အခုေလာက္ဆုိ ကိုယ္ပိုင္စာၾကည့္တုိက္ ျဖစ္ေနပါျပီ။ အခန္းထဲမွာ စားပြဲနဲ႔ ကုလားထုိင္ အနည္းဆံုး တစ္လံုး ထားပါ။ စာဖတ္ရင္ အဲဒီစားပြဲမွာပဲဖတ္ပါ။ ကုတင္ေပၚမွာ ဖတ္တာမ်ဳိး လံုးဝမလုပ္ပါနဲ႔။ တျခားအခန္းကိုလည္း စာအုပ္ေတြ လံုးဝမယူသြားပါနဲ႔။ စာၾကည့္စားပြဲ တစ္ခုတည္းမွာပဲ စာဖတ္ပါ။ စာေရးတာကိုလည္း အဲလိုပဲ လုပ္ပါ။

အားလံုးအဆင္သင့္ျဖစ္ျပီဆုိလွ်င္ အသိမိတ္ေဆြေတြကုိ အိမ္မွာ စာၾကည့္တိုက္ ဖြင့္ေၾကာင္းေျပာပါ။ ရပ္ကြက္ထဲက ကေလးေတြကိုလည္း ေျပာပါ။ အိမ္မွာလာဖတ္ႏုိင္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါ။ အြန္လုိင္းက မိတ္ေဆြေတြ၊ social network ေတြ၊ blog ေတြမွာလည္း ေၾကာ္ျငာပါ။ ပိုက္ဆံေတြ သိပ္ေပါေနလွ်င္ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္း၊ ကိုရီးယားကား၊ ဝက္ဘ္ဆုိက္ေတြမွာ ေလွ်ာက္ေၾကာ္ျငာပါ။

စာအုပ္ငွားျခင္း

လူတုိင္းကို စာအုပ္မငွားပါနဲ႔။ ကိုယ္နဲ႔ ခင္တဲ့သူပဲ ငွားပါ။ သံုးေလးလမွ တစ္ေခါက္ေလာက္ ေတြ႕တဲ့သူကိုလည္း မငွားပါနဲ႔။ ဆက္သြယ္ရ လြယ္တဲ့သူကိုပဲ ငွားပါ။ ျပန္မေပးတတ္တဲ့သူကို မငွားပါနဲ႔။ ျပန္ေပးမယ္ဆိုမွ ငွားပါ။ ကၽြန္ေတာ့္ကို မငွားပါနဲ႔။ ေနာက္တာပါ။ မငွားႏိုင္တဲ့သူကို ေခၚကတည္းက စာအုပ္မငွားဘူးဆုိတာကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာထားပါ။ အြန္လုိင္းမွ ေကာင္မေလး ေခ်ာေခ်ာကေလးေတြကိုလည္း ဖြန္ေၾကာင္ျပီး မငွားပါနဲ႔။ ဒီေတာ့မွ အိမ္ကို ခဏခဏ လာမွာပါ။

ညအိပ္ခါနီးက်ရင္ ဒီေန႔ ဘယ္သူ႕ကို ဘာစာအုပ္ငွားလုိက္သလဲဆိုတာကို စဥ္းစားျပီး ေရးမွတ္ထားပါ။ အျခား တစ္ေယာက္က အဲဒီစာအုပ္ကို ဖတ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ ငွားသြားတဲ့သူကို သိႏုိင္ေအာင္လုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ အဲဒီစာအုပ္အေၾကာင္းကိုပါ စဥ္းစားပါ။ စာဘယ္ေလာက္ ေၾကသလဲဆိုတာကို ဆန္းစစ္လို႔ ရပါတယ္။

ၾကြားပါ

စာၾကည့္တုိက္ ဖြင့္တယ္ဆိုတာ ႏုိင္ငံကို အက်ဳိးျပဳျခင္း တစ္ရပ္ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ လူမ်ားမ်ား လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္ရပါမယ္။ အနည္းဆံုး တစ္ေယာက္က ကိုယ့္ေၾကာင့္ စာဖတ္ခ်င္စိတ္ ျဖစ္သြားရင္ အျမတ္ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ၾကြားပါ။ စာအုပ္အသစ္ဝယ္တုိင္းၾကြားပါ။ အေၾကာင္းအရာ အသစ္တစ္ခု သိလာတုိင္း ၾကြားပါ။ စာအုပ္ဖတ္ခ်င္ေအာင္ သူမ်ားေတြလည္း သိခ်င္လာေအာင္ စိတ္ကို ဆြေပးပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ စာဖတ္တဲ့သူ အရမ္းနည္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူမ်ားေတြ စာဖတ္ခ်င္လာေအာင္ ၾကြားပါ။

ဒီလိုသာ ကုိယ္ပိုင္ စာၾကည့္တုိက္ေလး တစ္ခုေလာက္ ျဖစ္လာျပီဆို အနည္းဆံုးေတာ့ ကိုယ္အက်ဳိးရွိပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္လည္း အက်ဳိးရွိပါတယ္။ စာအုပ္ဝယ္တာ ေစ်းၾကီးေနရင္ေတာင္ ငါသူမ်ားအက်ဳိး သယ္ပိုးေနတာပါလားဆိုတဲ့ အတၱကေလးနဲ႔ ေျဖသိမ့္ႏုိင္ပါေသးတယ္။ ကိုယ့္အတြက္လည္း စာအုပ္ေတြ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ဒီလို စာအုပ္မ်ားတဲ့သူေတြ စုေပါင္းျပီးေတာ့ စာၾကည့္တုိက္ အလတ္စားေလး ေပါင္းျပီးေတာ့ ဖြင့္လာႏုိင္ပါေသးတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း တစ္ခ်ိန္မွာ ဖြင့္ခ်င္ပါေသးတယ္။

ျမင့္သန္း